Służba Zdrowia - strona główna
SZ nr 89–92/2007
z 26 listopada 2007 r.

Stuknij na okładkę, aby przejść do spisu treści tego wydania

>>> Wyszukiwarka leków refundowanych

III Konferencja Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych, Białystok, 12-14 października br.

Medycyna podróży

Maria Pokorska-Lis

Medycyna podróży jest nową gałęzią medycyny o wybitnie interdyscyplinarnym profilu, z pogranicza chorób zakaźnych, epidemiologii, higieny, interny, pediatrii, chirurgii, medycyny urazowej.

Powstała jako naturalna konsekwencja lawinowego wzrostu liczby podróżujących; wg danych Światowej Organizacji Turystyki (WTO) w ciągu zaledwie ostatniego dziesięciolecia uległa ona podwojeniu. Szacuje się, że liczba podróży zagranicznych przekroczy 1 miliard w 2010 r., a w 2020 – 1,5 miliarda. Co więcej, coraz częściej w podróżach uczestniczą dzieci, w tym niemowlęta, osoby powyżej 65. roku życia oraz przewlekle chorzy. Istnieje zatem potrzeba dostarczania niezbędnej wiedzy na temat zagrożeń zdrowotnych i bezpieczeństwa podróży osobom wyjeżdżającym oraz lekarzom.

Pierwsza międzynarodowa konferencja poświęcona medycynie podróży odbyła się pod patronatem WHO i WTO w 1988 r. w Szwajcarii. W Polsce spotkania poświęcone tej tematyce odbywają się w Białymstoku: dwa pierwsze miały miejsce w 2000 i 2005 r., ostatnia – III Konferencja "Medycyna podróży" – odbyła się w październiku br. O potrzebie organizowania takich spotkań i wymiany doświadczeń świadczy duże zainteresowanie uczestników różnych specjalności: lekarzy chorób zakaźnych, epidemiologów, internistów, pediatrów, chirurgów, parazytologów.

- Ryzyko zdrowotne towarzyszące podróżom jest oczywiste, jednak w szczegółach nie zawsze rozpoznawane – mówi prof. Danuta Prokopowicz, przewodnicząca Komitetu Naukowego Konferencji. Dowodem na to są liczne, prezentowane podczas konferencji, przypadki chorób przywlekanych do Polski: malarii, amebozy, duru brzusznego, czerwonki, wirusowego zapalenia wątroby typu A, zakażenia HIV, schistosomozy, histoplazmozy, leiszmaniozy, brucelozy, dengi, odry, często o ciężkim, a nawet śmiertelnym przebiegu. Szczególną uwagę zwrócono na fakt, że większość tych zachorowań była skutkiem lekceważenia metod profilaktyki (zaniechania szczepień ochronnych przed wyjazdem, braku lub niewłaściwej chemioprofilaktyki przeciwzimniczej, niestosowania moskitier i repelentów) lub podejmowania ryzykownych zachowań, jak picie niegotowanej wody i surowego mleka, spożywanie niemytych owoców i warzyw, kąpiele w niedozwolonych miejscach, penetracje jaskiń, podejmowanie przygodnych kontaktów seksualnych. W związku z tym wiele uwagi poświęcono metodom profilaktyki: szczepieniom ochronnym – obowiązkowym i zalecanym – w ruchu turystycznym oraz profilaktyce przeciwmalarycznej, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci, osób w wieku podeszłym i przewlekle chorych, którzy podróżują coraz częściej.

Szczególną rolą rodziców jest przygotowanie do podróży dzieci, w tym m.in. zabezpieczenie właściwego pożywienia, napojów, ubioru i leków, a także troska o przestrzeganie zasad higieny, aby podróż nie stała się udręką zarówno dla dziecka, jak i jego rodziców. Zwrócono również uwagę na rolę lekarza w przygotowaniu pacjentów do podróży oraz w przypadku wystąpienia objawów chorobowych u osób powracających z wyjazdu. Na przykładzie dwóch śmiertelnych przypadków malarii dowiedziono, że niewłaściwie zebrany wywiad, nieuwzględniający podróży do kraju tropikalnego, może opóźnić rozpoznanie, a tym samym wdrożenie odpowiedniego leczenia, które mogłoby uratować pacjenta.

Ogromnym zainteresowaniem cieszyła się sesja poświęcona chorobom odkleszczowym, ze względu na przedstawienie długo oczekiwanej propozycji rekomendacji diagnostyki i terapii boreliozy. Projekt uwzględnia opis poszczególnych postaci choroby oraz zasady diagnostyki laboratoryjnej opartej na "dwuetapowym protokole diagnostycznym", który ma polegać na wykrywaniu swoistych przeciwciał metodą immunoenzymatyczną, a następnie potwierdzeniu wyniku metodą Western-blot. Badania metodą PCR nie powinny być wykorzystywane w diagnostyce boreliozy.

Zgodnie z założeniami projektu, leczenie boreliozy polega na antybiotykoterapii stosowanej przynajmniej 21 dni i jest uzależnione od postaci klinicznej choroby. Nie zaleca się rutynowego podawania antybiotyku po ekspozycji na kleszcza, z wyjątkiem sytuacji licznych pokłuć na terenie endemicznym osoby pochodzącej spoza tego rejonu (jednorazowa dawka doksycykliny). Obecnie toczy się dyskusja nad przedstawionym projektem – po uzgodnieniu konsensu zostaną wydane rekomendacje Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych.


Piśmiennictwo:
1. Prokopowicz D.: "Medycyna Podróży. Rośliny trujące. Zwierzęta jadowite". Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 2007
2. Materiały zjazdowe III Konferencja "Medycyna podróży", Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych, Białystok, 12-14.10.2007




Najpopularniejsze artykuły

Ciemna strona eteru

Zabrania się sprzedaży eteru etylowego i jego mieszanin – stwierdzał artykuł 3 uchwalonej przez sejm ustawy z dnia 22 czerwca 1923 r. w przedmiocie substancji i przetworów odurzających. Nie bez kozery, gdyż, jak podawały statystyki, aż 80 proc. uczniów szkół narkotyzowało się eterem. Nauczyciele bili na alarm – używanie przez dzieci i młodzież eteru prowadzi do ich otępienia. Lekarze wołali – eteromania to zguba dla organizmu, prowadzi do degradacji umysłowej, zaburzeń neurologicznych, uszkodzenia wątroby. Księża z ambon przestrzegali – eteryzowanie się nie tylko niszczy ciało, ale i duszę, prowadząc do uzależnienia.

Astronomiczne rachunki za leczenie w USA

Co roku w USA ponad pół miliona rodzin ogłasza bankructwo z powodu horrendalnie wysokich rachunków za leczenie. Bo np. samo dostarczenie chorego do szpitala może kosztować nawet pół miliona dolarów! Prezentujemy absurdalnie wysokie rachunki, jakie dostają Amerykanie. I to mimo ustawy, która rok temu miała zlikwidować zjawisko szokująco wysokich faktur.

Leki, patenty i przymusowe licencje

W nowych przepisach przygotowanych przez Komisję Europejską zaproponowano wydłużenie monopolu lekom, które odpowiedzą na najpilniejsze potrzeby zdrowotne. Ma to zachęcić firmy farmaceutyczne do ich produkcji. Jednocześnie Komisja proponuje wprowadzenie przymusowego udzielenia licencji innej firmie na produkcję chronionego leku, jeśli posiadacz patentu nie będzie w stanie dostarczyć go w odpowiedniej ilości w sytuacjach kryzysowych.

EBN, czyli pielęgniarstwo oparte na faktach

Rozmowa z dr n. o zdrowiu Dorotą Kilańską, kierowniczką Zakładu Pielęgniarstwa Społecznego i Zarządzania w Pielęgniarstwie w UM w Łodzi, dyrektorką Europejskiej Fundacji Badań Naukowych w Pielęgniarstwie (ENRF), ekspertką Komisji Europejskiej, Ministerstwa Zdrowia i WHO.

ZUS zwraca koszty podróży

Osoby wezwane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych do osobistego stawiennictwa na badanie przez lekarza orzecznika, komisję lekarską, konsultanta ZUS często mają do przebycia wiele kilometrów. Przysługuje im jednak prawo do zwrotu kosztów przejazdu. ZUS zwraca osobie wezwanej na badanie do lekarza orzecznika oraz na komisję lekarską koszty przejazdu z miejsca zamieszkania do miejsca wskazanego w wezwaniu i z powrotem. Podstawę prawną stanowi tu Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 31 grudnia 2004 r. (...)

Osteotomia okołopanewkowa sposobem Ganza zamiast endoprotezy

Dysplazja biodra to najczęstsza wada wrodzona narządu ruchu. W Polsce na sto urodzonych dzieci ma ją czworo. W Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym pod kierownictwem dr. Jarosława Felusia przeprowadzane są operacje, które likwidują ból i kupują pacjentom z tą wadą czas, odsuwając konieczność wymiany stawu biodrowego na endoprotezę.

Byle jakość

Senat pod koniec marca podjął uchwałę o odrzuceniu ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta w całości, uznając ją za niekonstytucyjną, niedopracowaną i zawierającą szereg niekorzystnych dla systemu, pracowników i pacjentów rozwiązań. Sejm wetem senatu zajmie się zaraz po świętach wielkanocnych.

Rzeczpospolita bezzębna

Polski trzylatek statystycznie ma aż trzy zepsute zęby. Sześciolatki mają próchnicę częściej niż ich rówieśnicy w Ugandzie i Wietnamie. Na fotelu dentystycznym ani razu w swoim życiu nie usiadł co dziesiąty siedmiolatek. Statystyki dotyczące starszych napawają grozą: 92 proc. nastolatków i 99 proc. dorosłych ma próchnicę. Przeciętny Polak idzie do dentysty wtedy, gdy nie jest w stanie wytrzymać bólu i jest mu już wszystko jedno, gdzie trafi.

Różne oblicza zakrzepicy

Choroba zakrzepowo-zatorowa, potocznie nazywana zakrzepicą to bardzo demokratyczne schorzenie. Nie omija nikogo. Z jej powodu cierpią politycy, sportowcy, aktorzy, prawnicy. Przyjmuje się, że zakrzepica jest trzecią najbardziej rozpowszechnioną chorobą układu krążenia.

Zmiany skórne po kontakcie z roślinami

W Europie Północnej najczęstszą przyczyną występowania zmian skórnych spowodowanych kontaktem z roślinami jest Primula obconica. Do innych roślin wywołujących odczyny skórne, a występujących na całym świecie, należy rodzina sumaka jadowitego (gatunek Rhus) oraz przedstawiciele rodziny Compositae, w tym głównie chryzantemy, narcyzy i tulipany (...)

Sieć zniosła geriatrię na mieliznę

Działająca od października 2017 r. sieć szpitali nie sprzyja rozwojowi
geriatrii w Polsce. Oddziały geriatryczne w większości przypadków
istnieją tylko dzięki determinacji ordynatorów i zrozumieniu dyrektorów
szpitali. O nowych chyba można tylko pomarzyć – alarmują eksperci.

Czy Trump ma problemy psychiczne?

Chorobę psychiczną prezydenta USA od prawie roku sugerują psychiatrzy i specjaliści od zdrowia psychicznego w Ameryce. Wnioskują o komisję, która pozwoli zbadać, czy prezydent może pełnić swoją funkcję.

Pneumokoki: 13 > 10

– Stanowisko działającego przy Ministrze Zdrowia Zespołu ds. Szczepień Ochronnych jest jednoznaczne. Należy refundować 13-walentną szczepionkę przeciwko pneumokokom, bo zabezpiecza przed serotypami bardzo groźnymi dla dzieci oraz całego społeczeństwa, przed którymi nie chroni szczepionka 10-walentna – mówi prof. Ewa Helwich. Tymczasem zlecona przez resort zdrowia opinia AOTMiT – ku zdziwieniu specjalistów – sugeruje równorzędność obu szczepionek.

Ubezpieczenia zdrowotne w USA

W odróżnieniu od wielu krajów, Stany Zjednoczone nie zapewniły swoim obywatelom jednolitego systemu ubezpieczeń zdrowotnych. Bezpieczeństwo zdrowotne mieszkańca USA zależy od posiadanego przez niego ubezpieczenia. Poziom medycyny w USA jest bardzo wysoki – szpitale są doskonale wyposażone, amerykańscy lekarze dokonują licznych odkryć, naukowcy zdobywają nagrody Nobla. Jakość ta jednak kosztuje, i to bardzo dużo. Wizyta u lekarza pociąga za sobą wydatek od 40 do 200 $, jeden dzień pobytu w szpitalu – 400 do 1500 $. Poważna choroba może więc zrujnować Amerykanina finansowo, a jedna skomplikowana operacja pochłonąć jego życiowe oszczędności. Dlatego posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego jest tak bardzo ważne. (...)

Kobiety w chirurgii. Równe szanse na rozwój zawodowy?

Kiedy w 1877 roku Anna Tomaszewicz, absolwentka wydziału medycyny Uniwersytetu w Zurychu wróciła do ojczyzny z dyplomem lekarza w ręku, nie spodziewała się wrogiego przyjęcia przez środowisko medyczne. Ale stało się inaczej. Uznany za wybitnego chirurga i honorowany do dzisiaj, prof. Ludwik Rydygier miał powiedzieć: „Precz z Polski z dziwolągiem kobiety-lekarza!”. W podobny ton uderzyła Gabriela Zapolska, uważana za jedną z pierwszych polskich feministek, która bez ogródek powiedziała: „Nie chcę kobiet lekarzy, prawników, weterynarzy! Nie kraj trupów! Nie zatracaj swej godności niewieściej!".

Leczenie wspomagające w przewlekłym zapaleniu prostaty

Terapia przewlekłego zapalenia stercza zarówno postaci bakteryjnej, jak i niebakteryjnej to duże wyzwanie. Wynika to między innymi ze słabej penetracji antybiotyków do gruczołu krokowego, ale także z faktu utrzymywania się objawów, mimo skutecznego leczenia przeciwbakteryjnego.



bot