Służba Zdrowia - strona główna
SZ nr 26–33/2016
z 14 kwietnia 2016 r.
>>> Wyszukiwarka leków refundowanych

Europa stawia na e-zdrowie

Małgorzata Solecka

Światowa Organizacja Zdrowia zaprezentowała raport na temat europejskich systemów e-zdrowia. Wnioski są jednoznaczne: państwa Starego Kontynentu szybko uczą się wdrażać nowe technologie w ochronę zdrowia. Raport nie jest rankingiem, ale jego lektura nie pozostawia wątpliwości, że Polska w stosunku do innych krajów jest wyjątkowo w tej dziedzinie opóźniona.

Co to jest e-zdrowie? To wszystkie aktywności, które wykorzystują środki elektroniczne do dostarczania informacji, zasobów, usług związanych ze zdrowiem. To np. elektroniczne karty zdrowia, telemedycyna, zdrowotne aplikacje medyczne, e-learning, media społecznościowe, big data.

Najpierw garść statystyk. Niemal wszystkie kraje europejskie (93 proc.) zaangażowały środki publiczne w budowę systemu e-zdrowia – Polska nie jest tu wyjątkiem. Gorzej z rezultatami, skoro wydano setki milionów złotych, a spójnego systemu ciągle brak.

Cztery piąte krajów deklaruje, że instytucje odpowiedzialne za ochronę zdrowia używają social mediów do prowadzenia kampanii prozdrowotnych. Jeszcze więcej (90 proc.) przyznaje, że mediów społecznościowych w celach edukacji zdrowotnej używają obywatele. – Media społecznościowe mogą być skutecznym narzędziem komunikacji i edukacji zdrowotnej zarówno dla pacjentów, jak i profesjonalistów – podkreślają autorzy raportu „From Innovation to Implementation”. Jednocześnie jednak 80 proc. państw członkowskich przyznaje, że nie ma żadnych regulacji, dotyczących wykorzystania social mediów w obszarze ochrony zdrowia.

Bardziej zaawansowane jest stanowienie prawa zapewniającego bezpieczeństwo indywidualnych danych dotyczących zdrowia w elektronicznej dokumentacji zdrowotnej – 80 proc. krajów ma już takie regulacje. W ciągu kilku lat dokonał się ogromny postęp w tym zakresie.

Ciągle jest jednak dużo do zrobienia: e-zdrowie to w tej chwili również m-zdrowie. Użytkownicy urządzeń mobilnych chętnie korzystają z różnego rodzaju aplikacji zdrowotnych, tymczasem w trzech czwartych krajów brakuje jakiegokolwiek nadzoru nad ich jakością, niezawodnością, bezpieczeństwem. Czterdzieści proc. krajów europejskich musi opracować strategię rozwoju telemedycyny, której rola w najbliższych latach będzie znacząco rosnąć.

Generalna ocena dokonana przez ekspertów WHO jest pozytywna: kraje europejskie w ostatnich latach dokonały dużego postępu w budowaniu systemów e-zdrowia, choć niektóre państwa notują na tym polu duże opóźnienia. Eksperci wskazują, że może to prowadzić do nieefektywności systemów ochrony zdrowia, może też pozostawić zbyt duże możliwości eksploatacji e-zdrowia przez komercyjne przedsięwzięcia, bo instytucje publiczne nie zauważają korzyści, jakie płyną ze stosowania nowoczesnych technologii w obszarze zdrowia. Raport WHO opisuje również najciekawsze projekty, które już zostały wdrożone.

System My Time w Macedonii: umożliwia rezerwację wizyt online i odbieranie SMS-ów z przypomnieniem o zaplanowanej wizycie u lekarza. Wdrożenie tego systemu pozwoliło na radykalne skrócenie kolejek do leczenia, co od razu odbiło się na pozycji, jaką Macedonia zajmuje w rankingach systemów ochrony zdrowia. Inna korzyść z systemu, to kontrola w czasie rzeczywistym nad skierowaniami i receptami, wystawianymi przez lekarzy. Skorzystało państwo (lepszy nadzór nad środkami publicznymi), pacjenci (krótsze kolejki) i lekarze (lepsza organizacja pracy).

RareConnect, czyli platforma wymiany informacji dla pacjentów z chorobami rzadkimi, to przykład zastosowania social mediów w służbie zdrowiu. RareConnect służy pacjentom, ale również ich rodzinom, a nawet lekarzom i pielęgniarkom do wymiany informacji i wzajemnego wsparcia. Wsparcie ma tutaj również profesjonalny wymiar: specjaliści, którzy zajmują się leczeniem chorób rzadkich, mogą konsultować na bieżąco proces leczenia i swoje decyzje, wymieniać doświadczenia, badania naukowe. RareConnect, stworzona z myślą o pacjentach, pozwala im lepiej zrozumieć chorobę – to zdanie podziela trzech na czterech pacjentów korzystających z platformy.

Estonia uruchomiła elektroniczny system zapisu danych medycznych już w 2008 roku, jako pierwszy kraj na świecie. Dokumentacja medyczna od kilku lat występuje w Estonii wyłącznie w postaci elektronicznej i obejmuje dane zdrowotne o pacjencie od chwili narodzin aż do śmierci. W systemie e-zdrowia funkcjonuje niemal 100 proc. pacjentów, 98 proc. wszystkich recept, to recepty elektroniczne. Warto podkreślić, że w Estonii wdrożono cały zestaw e-usług publicznych (e-podatki, e-rejestry handlowe, również – e-wybory).

Raport pokazuje także projekty transgraniczne. Jeden z nich został zrealizowany przez Federację Rosyjską i Norwegię. Cel: poprawa opieki zdrowotnej, wczesnego wykrywania chorób i profilaktyki na terenach trudnodostępnych i odległych. Projekt obejmuje również monitorowanie stanu zdrowia ciężarnych, a także niemowląt w pierwszym roku życia.

– Fala technologii, przetaczająca się w XXI wieku, niesie ze sobą ogromny wachlarz możliwości w zakresie innowacji w dziedzinie zdrowia w wielu krajach. e-zdrowie rewolucjonizuje świadczenia opieki zdrowotnej. Pacjenci są coraz bardziej samodzielni, ponieważ mają dostęp do porad i informacji – podkreślała Zsuzsanna Jakab, dyrektor regionalna WHO, prezentując raport. – e-zdrowie ratuje życie i pozwala zaoszczędzić pieniądze, a jednak, pomimo wielu inspirujących przykładów, raport dowodzi, że nie w całym regionie rozwija się ono równomiernie. Tymczasem inwestycje w e-zdrowie są niezbędne, jeśli chcemy osiągnąć cele określone w dokumencie Zdrowie 2020.




Najpopularniejsze artykuły

Ile trwają studia medyczne w Polsce? Podpowiadamy!

Studia medyczne są marzeniem wielu młodych ludzi, ale wymagają dużego poświęcenia i wielu lat intensywnej nauki. Od etapu licencjackiego po specjalizację – każda ścieżka w medycynie ma swoje wyzwania i nagrody. W poniższym artykule omówimy dokładnie, jak długo trwają studia medyczne w Polsce, jakie są wymagania, by się na nie dostać oraz jakie możliwości kariery otwierają się po ich ukończeniu.

Ciemna strona eteru

Zabrania się sprzedaży eteru etylowego i jego mieszanin – stwierdzał artykuł 3 uchwalonej przez sejm ustawy z dnia 22 czerwca 1923 r. w przedmiocie substancji i przetworów odurzających. Nie bez kozery, gdyż, jak podawały statystyki, aż 80 proc. uczniów szkół narkotyzowało się eterem. Nauczyciele bili na alarm – używanie przez dzieci i młodzież eteru prowadzi do ich otępienia. Lekarze wołali – eteromania to zguba dla organizmu, prowadzi do degradacji umysłowej, zaburzeń neurologicznych, uszkodzenia wątroby. Księża z ambon przestrzegali – eteryzowanie się nie tylko niszczy ciało, ale i duszę, prowadząc do uzależnienia.

Diagnozowanie insulinooporności to pomylenie skutku z przyczyną

Insulinooporność początkowo wykrywano u osób chorych na cukrzycę i wcześniej opisywano ją jako wymagającą stosowania ponad 200 jednostek insuliny dziennie. Jednak ze względu na rosnącą świadomość konieczności leczenia problemów związanych z otyłością i nadwagą, w ostatnich latach wzrosło zainteresowanie tą... no właśnie – chorobą?

Najlepsze systemy opieki zdrowotnej na świecie

W jednych rankingach wygrywają europejskie systemy, w innych – zwłaszcza efektywności – dalekowschodnie tygrysy azjatyckie. Większość z tych najlepszych łączy współpłacenie za usługi przez pacjenta, zazwyczaj 30% kosztów. Opisujemy liderów. Polska zajmuje bardzo odległe miejsca w rankingach.

Testy wielogenowe pozwalają uniknąć niepotrzebnej chemioterapii

– Wiemy, że nawet do 85% pacjentek z wczesnym rakiem piersi w leczeniu uzupełniającym nie wymaga chemioterapii. Ale nie da się ich wytypować na podstawie stosowanych standardowo czynników kliniczno-patomorfologicznych. Taki test wielogenowy jak Oncotype DX pozwala nam wyłonić tę grupę – mówi onkolog, prof. Renata Duchnowska.

W jakich specjalizacjach brakuje lekarzy? Do jakiego lekarza najtrudniej się dostać?

Problem z dostaniem się do lekarza to dla pacjentów codzienność. Największe kolejki notuje się do specjalistów przyjmujących w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, ale w wielu województwach również na prywatne wizyty trzeba czekać kilka tygodni. Sprawdź, jakich specjalizacji poszukują pracodawcy!

10 000 kroków dziennie? To mit!

Odkąd pamiętam, 10 000 kroków było złotym standardem chodzenia. To jest to, do czego powinniśmy dążyć każdego dnia, aby osiągnąć (rzekomo) optymalny poziom zdrowia. Stało się to domyślnym celem większości naszych monitorów kroków i (czasami nieosiągalną) linią mety naszych dni. I chociaż wszyscy wspólnie zdecydowaliśmy, że 10 000 to idealna dzienna liczba do osiągnięcia, to skąd się ona w ogóle wzięła? Kto zdecydował, że jest to liczba, do której powinniśmy dążyć? A co ważniejsze, czy jest to mit, czy naprawdę potrzebujemy 10 000 kroków dziennie, aby osiągnąć zdrowie i dobre samopoczucie?

Onkologia – organizacja, dostępność, terapie

Jak usprawnić profilaktykę raka piersi, opiekę nad chorymi i dostęp do innowacyjnych terapii? – zastanawiali się eksperci 4 września br. podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu.

Nienawiść zabija lekarzy

Lekarze bywają ofiarami fanatyków, radykałów i niezadowolonych z leczenia pacjentów. Zaczyna się od gróźb, a kończy na nożu, pistolecie czy bombie.

Leki przeciwpsychotyczne – ryzyko dla pacjentów z demencją

Obecne zastrzeżenia dotyczące leczenia behawioralnych i psychologicznych objawów demencji za pomocą leków przeciwpsychotycznych opierają się na dowodach zwiększonego ryzyka udaru mózgu i zgonu. Dowody dotyczące innych niekorzystnych skutków są mniej jednoznaczne lub bardziej ograniczone wśród osób z demencją. Pomimo obaw dotyczących bezpieczeństwa, leki przeciwpsychotyczne są nadal często przepisywane w celu leczenia behawioralnych i psychologicznych objawów demencji.

Suplementacja kolagenem jako wsparcie zdrowia stawów u osób aktywnych fizycznie

Kolagen to podstawowe białko strukturalne organizmu, które stanowi fundament tkanki łącznej. Odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu stawów, kości oraz całego układu ruchu. Niestety, naturalna produkcja kolagenu w organizmie zaczyna spadać już po 25 roku życia, co może prowadzić do problemów takich jak ból stawów, sztywność czy ograniczona mobilność. Dla osób aktywnych fizycznie, których stawy są regularnie poddawane zwiększonym obciążeniom, suplementacja kolagenem może być szczególnie korzystna w utrzymaniu zdrowia aparatu ruchu i zapobieganiu kontuzjom.

Lecytyna sojowa – wszechstronne właściwości i zastosowanie w zdrowiu

Lecytyna sojowa to substancja o szerokim spektrum działania, która od lat znajduje zastosowanie zarówno w medycynie, jak i przemyśle spożywczym. Ten niezwykły związek należący do grupy fosfolipidów pełni kluczową rolę w funkcjonowaniu organizmu, będąc podstawowym budulcem błon komórkowych.

Aborcja: Czego jeszcze brakuje, by lekarze przestali się bać?

Lekarze nie powinni się bać, że za wykonanie aborcji może grozić im odpowiedzialność karna, a pacjentkom trzeba zapewnić realny dostęp do świadczeń. Wytyczne ministra zdrowia oraz Prokuratora Generalnego to krok w dobrym kierunku, ale nadal potrzebna jest przede wszystkim regulacja rangi ustawowej – głosi przyjęte na początku września stanowisko Naczelnej Rady Lekarskiej.

Leki, patenty i przymusowe licencje

W nowych przepisach przygotowanych przez Komisję Europejską zaproponowano wydłużenie monopolu lekom, które odpowiedzą na najpilniejsze potrzeby zdrowotne. Ma to zachęcić firmy farmaceutyczne do ich produkcji. Jednocześnie Komisja proponuje wprowadzenie przymusowego udzielenia licencji innej firmie na produkcję chronionego leku, jeśli posiadacz patentu nie będzie w stanie dostarczyć go w odpowiedniej ilości w sytuacjach kryzysowych.

Czy NFZ może zbankrutować?

Formalnie absolutnie nie, publiczny płatnik zbankrutować nie może. Fundusz bez wątpienia znalazł się w poważnych kłopotach. Jest jednak jedna dobra wiadomość: nareszcie mówi się o tym otwarcie.

Czy szczoteczka soniczna jest dobra dla osób z aparatem ortodontycznym?

Szczoteczka soniczna to zaawansowane narzędzie do codziennej higieny jamy ustnej, które cieszy się rosnącą popularnością. Jest szczególnie ceniona za swoją skuteczność w usuwaniu płytki nazębnej oraz delikatne, ale efektywne działanie. Ale czy szczoteczka soniczna jest odpowiednia dla osób noszących aparat ortodontyczny? W tym artykule przyjrzymy się zaletom, które sprawiają, że szczoteczka soniczna jest doskonałym wyborem dla osób z aparatem ortodontycznym, oraz podpowiemy, jak prawidłowo jej używać.



bot