Służba Zdrowia - strona główna
SZ nr 38–41/2002
z 16 maja 2002 r.

Stuknij na okładkę, aby przejść do spisu treści tego wydania

>>> Wyszukiwarka leków refundowanych

Przed wejściem do UE

Jadwiga Greger

W dniach 2-4 maja odbyła się w Budapeszcie konferencja związków zawodowych służby zdrowia krajów Unii Europejskiej, zorganizowana przez EKKZ (Europejską Konfederację Związków Zawodowych) i EPSU (Europejską Federację Służb Publicznych). Polskę reprezentował NSZZ "Solidarność". Głównym tematem były systemy finansowania ochrony zdrowia i gwarancje jakości usług dla obywateli wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej. Odrębne sesje poświęcono takim zagadnieniom, jak globalizacja a opieka zdrowotna, europejska integracja w sektorze zdrowia, strategie reformowania systemów oraz rola związków zawodowych w debacie na ten temat. Przedstawiono też przykłady reform dokonywanych w Belgii i Polsce.

Systemy ubezpieczeń zdrowotnych budowane od lat w krajach Europy Zachodniej wymagają ciągłych korekt. Niewystarczające środki na funkcjonowanie systemów są problemem w każdym z państw: i tym, które przeznacza na zdrowie 9% PKB i tym bardziej tym, które wydatkuje tylko 3,3% (jak Łotwa). Wszędzie zmiany dyktowane są koniecznością racjonalizacji funkcjonowania systemów, szukaniem oszczędności, przy jednoczesnym zachowaniu gwarancji praw pacjenta i przestrzeganiu zasady solidaryzmu społecznego.

Tymczasem w Polsce, zaledwie po 4 latach budowania nowego systemu, postanowiono powrócić do centralnego zarządzania finansami na zdrowie, rezygnując z konsensusu w tej sprawie, a także z powiązania wzrostu ekonomicznego ze wzrostem nakładów na opiekę zdrowotną (poprzez wydzielenie składki z podatku od dochodów osobistych). To odosobniony przypadek, który wymaga uważnego monitorowania, szczególnie – skutki społeczne proponowanych zmian, jakie odczują pacjenci i pracownicy po ich wdrożeniu. Informacja na ten temat na poziomie europejskim powinna pochodzić z niezależnych źródeł: nie tylko strony rządowej, ale też instytucji działających w ochronie zdrowia – zarówno reprezentujących pacjentów, jak i korporacje oraz związki zawodowe działające w polskiej ochronie zdrowia.

EKZZ i EPSU jako partnerzy społeczni w konsultacjach z Komisją Europejską mają tu dużą rolę do spełnienia. Dialog społeczny, który w krajach UE jest standardem, w sektorze zdrowia w Polsce uległ ostatnio załamaniu. Chodzi oczywiście o partnerską wymianę poglądów i wspólne szukanie optymalnych rozwiązań. Rada Społeczno-Zawodowa powołana przez Ministra Zdrowia nie spełnia kryteriów instytucji dialogu społecznego.

Spokój społeczny w trudnym okresie transformacji zależy zaś głównie od kultury tego dialogu. W przeciwnym razie przenosi się on na ulice i staje się wyłącznie wyrazem niezadowolenia.

Uczestnicy konferencji związków zawodowych uznali, że celem i priorytetem europejskim powinno być zapewnienie we wszystkich krajach Unii powszechnego dostępu do usług zdrowotnych o określonej jakości. Wymagać to będzie zmian w Traktacie, które umożliwią przygotowanie spójnej polityki zdrowotnej na poziomie europejskim, oraz dodatkowych zmian prawnych, wprowadzających tę politykę w życie.

Na poziomie Unii Europejskiej powinny zostać podjęte kroki w kierunku zdefiniowania standardów, wskaźników i procedur monitorowania sytuacji zdrowotnej w krajach członkowskich i kandydujących. Standardy powinny obejmować zarówno jakość i dostępność usług medycznych, jak i określać warunki pracy w służbie zdrowia.

Podczas konferencji przygotowano projekt rezolucji, w której europejskie związki zawodowe uznają powszechnie dostępną opiekę zdrowotną za priorytet. Projekt zostanie przesłany do związków zawodowych w krajach członkowskich i kandydujących, a po konsultacjach przedstawiony na posiedzeniu Komitetu Wykonawczego Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych. W projekcie rezolucji określono m.in. rolę partnerów społecznych w definiowaniu wspólnych celów.

Rezolucja będzie stanowić podstawę dla partnerów społecznych do określenia europejskiej polityki w zakresie opieki zdrowotnej i przyszłych zmian w jej funkcjonowaniu – także w postrzeganiu szeroko rozumianych usług użyteczności publicznej oraz idących za tym zmian legislacyjnych.

Podczas konferencji podkreślano fakt, że według Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości usługi zdrowotne podlegają zasadzie swobodnego przepływu usług, tym samym stanowiąc jedną z podstawowych swobód europejskich.


Jadwiga Greger




Najpopularniejsze artykuły

Münchhausen z przeniesieniem

– Pozornie opiekuńcza i kochająca matka opowiada lekarzowi wymyślone objawy choroby swojego dziecka lub fabrykuje nieprawidłowe wyniki jego badań, czasem podaje mu truciznę, głodzi, wywołuje infekcje, a nawet dusi do utraty przytomności. Dla pediatry zespół Münchhausena z przeniesieniem to wyjątkowo trudne wyzwanie – mówi psychiatra prof. Piotr Gałecki, kierownik Kliniki Psychiatrii Dorosłych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

Ciemna strona eteru

Zabrania się sprzedaży eteru etylowego i jego mieszanin – stwierdzał artykuł 3 uchwalonej przez sejm ustawy z dnia 22 czerwca 1923 r. w przedmiocie substancji i przetworów odurzających. Nie bez kozery, gdyż, jak podawały statystyki, aż 80 proc. uczniów szkół narkotyzowało się eterem. Nauczyciele bili na alarm – używanie przez dzieci i młodzież eteru prowadzi do ich otępienia. Lekarze wołali – eteromania to zguba dla organizmu, prowadzi do degradacji umysłowej, zaburzeń neurologicznych, uszkodzenia wątroby. Księża z ambon przestrzegali – eteryzowanie się nie tylko niszczy ciało, ale i duszę, prowadząc do uzależnienia.

EBN, czyli pielęgniarstwo oparte na faktach

Rozmowa z dr n. o zdrowiu Dorotą Kilańską, kierowniczką Zakładu Pielęgniarstwa Społecznego i Zarządzania w Pielęgniarstwie w UM w Łodzi, dyrektorką Europejskiej Fundacji Badań Naukowych w Pielęgniarstwie (ENRF), ekspertką Komisji Europejskiej, Ministerstwa Zdrowia i WHO.

Astronomiczne rachunki za leczenie w USA

Co roku w USA ponad pół miliona rodzin ogłasza bankructwo z powodu horrendalnie wysokich rachunków za leczenie. Bo np. samo dostarczenie chorego do szpitala może kosztować nawet pół miliona dolarów! Prezentujemy absurdalnie wysokie rachunki, jakie dostają Amerykanie. I to mimo ustawy, która rok temu miała zlikwidować zjawisko szokująco wysokich faktur.

ZUS zwraca koszty podróży

Osoby wezwane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych do osobistego stawiennictwa na badanie przez lekarza orzecznika, komisję lekarską, konsultanta ZUS często mają do przebycia wiele kilometrów. Przysługuje im jednak prawo do zwrotu kosztów przejazdu. ZUS zwraca osobie wezwanej na badanie do lekarza orzecznika oraz na komisję lekarską koszty przejazdu z miejsca zamieszkania do miejsca wskazanego w wezwaniu i z powrotem. Podstawę prawną stanowi tu Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 31 grudnia 2004 r. (...)

Byle jakość

Senat pod koniec marca podjął uchwałę o odrzuceniu ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta w całości, uznając ją za niekonstytucyjną, niedopracowaną i zawierającą szereg niekorzystnych dla systemu, pracowników i pacjentów rozwiązań. Sejm wetem senatu zajmie się zaraz po świętach wielkanocnych.

Rzeczpospolita bezzębna

Polski trzylatek statystycznie ma aż trzy zepsute zęby. Sześciolatki mają próchnicę częściej niż ich rówieśnicy w Ugandzie i Wietnamie. Na fotelu dentystycznym ani razu w swoim życiu nie usiadł co dziesiąty siedmiolatek. Statystyki dotyczące starszych napawają grozą: 92 proc. nastolatków i 99 proc. dorosłych ma próchnicę. Przeciętny Polak idzie do dentysty wtedy, gdy nie jest w stanie wytrzymać bólu i jest mu już wszystko jedno, gdzie trafi.

Leki, patenty i przymusowe licencje

W nowych przepisach przygotowanych przez Komisję Europejską zaproponowano wydłużenie monopolu lekom, które odpowiedzą na najpilniejsze potrzeby zdrowotne. Ma to zachęcić firmy farmaceutyczne do ich produkcji. Jednocześnie Komisja proponuje wprowadzenie przymusowego udzielenia licencji innej firmie na produkcję chronionego leku, jeśli posiadacz patentu nie będzie w stanie dostarczyć go w odpowiedniej ilości w sytuacjach kryzysowych.

Leczenie wspomagające w przewlekłym zapaleniu prostaty

Terapia przewlekłego zapalenia stercza zarówno postaci bakteryjnej, jak i niebakteryjnej to duże wyzwanie. Wynika to między innymi ze słabej penetracji antybiotyków do gruczołu krokowego, ale także z faktu utrzymywania się objawów, mimo skutecznego leczenia przeciwbakteryjnego.

Skąd się biorą nazwy leków?

Ręka do góry, kto nigdy nie przekręcił nazwy leku lub nie zastanawiał się, jak poprawnie wymówić nazwę handlową. Nazewnictwo leków (naming) bywa zabawne, mylące, trudne i nastręcza kłopotów tak pracownikom służby zdrowia, jak i pacjentom. Naming to odwzorowywanie konceptu marki, produktu lub jego unikatowego pozycjonowania. Nie jest to sztuka znajdowania nazw i opisywania ich uzasadnień. Aby wytłumaczenie miało sens, trzeba je rozpropagować i wylansować, i – jak wszystko na rynku medycznym – podlega to ścisłym regulacjom prawnym i modom marketingu.

Różne oblicza zakrzepicy

Choroba zakrzepowo-zatorowa, potocznie nazywana zakrzepicą to bardzo demokratyczne schorzenie. Nie omija nikogo. Z jej powodu cierpią politycy, sportowcy, aktorzy, prawnicy. Przyjmuje się, że zakrzepica jest trzecią najbardziej rozpowszechnioną chorobą układu krążenia.

Czy będziemy mądrzy przed szkodą?

Nie może być żadnych wątpliwości: zarówno w obszarze ochrony zdrowia, jak i w obszarze zdrowia publicznego wyzwań – zagrożeń, ale i szans – jest coraz więcej. Dobrze rozpoznawana rzeczywistość okazuje się bardziej skomplikowana, zupełnie tak jak w powiedzeniu – im dalej w las, tym więcej drzew.

Udar mózgu u dzieci i młodzieży

Większość z nas, niestety także część lekarzy, jest przekonana, że udar mózgu to choroba, która dotyka tylko ludzi starszych. Prawda jest inna. Udar mózgu może wystąpić także u dzieci i młodzieży. Co więcej, może do niego dojść nawet w okresie życia płodowego.

Odpowiedzialność pielęgniarki za niewłaściwe podanie leku

Podjęcie przez pielęgniarkę czynności wykraczającej poza jej wiedzę i umiejętności zawodowe może być podstawą do podważenia jej należytej staranności oraz przesądzać o winie w przypadku wystąpienia szkody lub krzywdy u pacjenta.

Pneumokoki: 13 > 10

– Stanowisko działającego przy Ministrze Zdrowia Zespołu ds. Szczepień Ochronnych jest jednoznaczne. Należy refundować 13-walentną szczepionkę przeciwko pneumokokom, bo zabezpiecza przed serotypami bardzo groźnymi dla dzieci oraz całego społeczeństwa, przed którymi nie chroni szczepionka 10-walentna – mówi prof. Ewa Helwich. Tymczasem zlecona przez resort zdrowia opinia AOTMiT – ku zdziwieniu specjalistów – sugeruje równorzędność obu szczepionek.

Artrogrypoza: kompleksowe podejście

Artrogrypoza to trudna choroba wieku dziecięcego. Jest nieuleczalna, jednak dzięki odpowiedniemu traktowaniu chorego dziecku można pomóc, przywracając mu mniej lub bardziej ograniczoną samodzielność. Wymaga wielospecjalistycznego podejścia – równie ważne jest leczenie operacyjne, rehabilitacja, jak i zaopatrzenie ortopedyczne.



bot