Służba Zdrowia - strona główna
SZ nr 26–33/2020
z 23 kwietnia 2020 r.
>>> Wyszukiwarka leków refundowanych

Korzyści z zastosowania komórek MSC u pacjentów z COVID-19

Tomasz Kobosz

Kluczem do uratowania pacjentów z ciężkim zapaleniem płuc w przebiegu COVID-19 jest niedopuszczenie do zjawiska o nazwie „burza cytokin”, a jeśli wystąpi – skuteczne jej wyciszenie. Można tego dokonać za pomocą komórek MSC – sugerują chińscy badacze.



Mezenchymalne komórki zrębu (ang. mezenchymal stromal cells, MSC) to szczególna populacja multipotencjalnych komórek macierzystych, mająca możliwość przekształcenia się w różnorodne typy dojrzałych komórek, między innymi w komórki tłuszczowe, kostne, chrzęstne, mięśniowe oraz nerwowe. Komórki te mają szczególne zdolności immunomodulacyjne, przeciwstarzeniowe, przeciwzapalne, antymikrobiologiczne, naprawcze i promujące proces angiogenezy. Ich działanie lecznicze może także wynikać z wydzielania substancji, które oddziałują na komórki biorcy. MSC wielokrotnie i skutecznie wykorzystano już w hematologii, onkologii oraz w transplantologii. Na świecie zarejestrowano pierwsze leki, które są de facto pulą komórek MSC. Doniesienia z Chin wskazują, że te niezwykłe komórki mogą być pomocne w leczeniu COVID-19.

Burza cytokin (hipercytokinemia) to potencjalnie śmiertelna reakcja immunologiczna związana z dodatnim sprzężeniem zwrotnym między cytokinami a komórkami odpornościowymi krążącymi we krwi. Ze względu na znane właściwości immunomodulacyjne komórek MSC, zespół chińskich naukowców [1] postanowił sprawdzić, czy podanie MSC poprawia wyniki leczenia cierpiących na chorobę COVID-19, wywołaną przez koronawirusa SARS-CoV-2.

Do badania włączono 7 pacjentów z zapaleniem płuc w przebiegu COVID-19 leczonych w szpitalu YouAn w Pekinie od 23 stycznia do 16 lutego 2020 r.

Przez 14 dni od podania uczestnikom komórek MSC oceniano zmiany w markerach stanu zapalnego i inne parametry działania układu odpornościowego.

Już po 2 dniach u wszystkich 7 pacjentów zaobserwowano poprawę w zakresie wydolności płuc i zmniejszenie nasilenia dolegliwości związanych z zapaleniem płuc. Stan trzech pacjentów poprawił się tak znacząco, że po 10 dniach od podania MSC mogli opuścić szpital, przy czym jeden z nich na początku badania był w stanie ciężkim.

Analizy laboratoryjne pokazały, że (w porównaniu z grupą kontrolną placebo) podanie MSC powodowało zwiększenie liczby limfocytów we krwi obwodowej, a po 3–6 dniach we krwi nie było już nadaktywnych komórek T CXCR3 CD4, CXCR3 CD8 i NK CXCR3.

Wzrosła natomiast znacząco liczebność komórek dendrytycznych CD14 CD11c CD11bmid. Ponadto poziom TNF-α obniżył się, a wzrósł poziom IL-10 (interleukina 10 – czynnik hamujący syntezę cytokin).

Naukowcy wykazali też, że komórki MSC są całkowicie odporne na wirusa SARS-CoV-2 (nie mają receptorów ACE2 i TMPRSS2, które umożliwiają koronawirusowi wniknięcie do wnętrza atakowanej komórki).

Wyniki badania pokazały, że dożylne podanie MSC było bezpieczną i skuteczną metodą leczenia pacjentów z zapaleniem płuc w przebiegu COVID-19, szczególnie w stanie ciężkim.

Inny zespół chińskich naukowców [2] opisał przypadek 65-letniej pacjentki z COVID-19, u której z powodzeniem zastosowano mezenchymalne komórki z krwi pępowinowej (hUCMSC) od dawcy allogenicznego.

Wyniki pokazały, że komórki hUCMSC wykazały bardzo dobrą zdolność modulowania odpowiedzi immunologicznej i naprawy uszkodzonej tkanki płuc, przy wysokim poziomie bezpieczeństwa terapii. Autorzy badania uważają, że komórki hUCMSC mogą być bardzo skuteczną metodą modulacji układu immunologicznego w pacjentów z COVID-19.


Źródła:
[1] Zikuan Leng et al., (2020), Transplantation of ACE2-mesenchymal stem cells improves the outcome of patients with COVID-19 pneumonia, ChinaXiv:202002.00080.
[2] Bing Liang et al., (2020), Clinical remission of a critically ill COVID-19 patient treated by human umbilical cord mesenchymal stem cells, ChinaXiv:202002.00084.




Najpopularniejsze artykuły

Ile trwają studia medyczne w Polsce? Podpowiadamy!

Studia medyczne są marzeniem wielu młodych ludzi, ale wymagają dużego poświęcenia i wielu lat intensywnej nauki. Od etapu licencjackiego po specjalizację – każda ścieżka w medycynie ma swoje wyzwania i nagrody. W poniższym artykule omówimy dokładnie, jak długo trwają studia medyczne w Polsce, jakie są wymagania, by się na nie dostać oraz jakie możliwości kariery otwierają się po ich ukończeniu.

Najlepsze systemy opieki zdrowotnej na świecie

W jednych rankingach wygrywają europejskie systemy, w innych – zwłaszcza efektywności – dalekowschodnie tygrysy azjatyckie. Większość z tych najlepszych łączy współpłacenie za usługi przez pacjenta, zazwyczaj 30% kosztów. Opisujemy liderów. Polska zajmuje bardzo odległe miejsca w rankingach.

Diagnozowanie insulinooporności to pomylenie skutku z przyczyną

Insulinooporność początkowo wykrywano u osób chorych na cukrzycę i wcześniej opisywano ją jako wymagającą stosowania ponad 200 jednostek insuliny dziennie. Jednak ze względu na rosnącą świadomość konieczności leczenia problemów związanych z otyłością i nadwagą, w ostatnich latach wzrosło zainteresowanie tą... no właśnie – chorobą?

Testy wielogenowe pozwalają uniknąć niepotrzebnej chemioterapii

– Wiemy, że nawet do 85% pacjentek z wczesnym rakiem piersi w leczeniu uzupełniającym nie wymaga chemioterapii. Ale nie da się ich wytypować na podstawie stosowanych standardowo czynników kliniczno-patomorfologicznych. Taki test wielogenowy jak Oncotype DX pozwala nam wyłonić tę grupę – mówi onkolog, prof. Renata Duchnowska.

W jakich specjalizacjach brakuje lekarzy? Do jakiego lekarza najtrudniej się dostać?

Problem z dostaniem się do lekarza to dla pacjentów codzienność. Największe kolejki notuje się do specjalistów przyjmujących w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, ale w wielu województwach również na prywatne wizyty trzeba czekać kilka tygodni. Sprawdź, jakich specjalizacji poszukują pracodawcy!

Ciemna strona eteru

Zabrania się sprzedaży eteru etylowego i jego mieszanin – stwierdzał artykuł 3 uchwalonej przez sejm ustawy z dnia 22 czerwca 1923 r. w przedmiocie substancji i przetworów odurzających. Nie bez kozery, gdyż, jak podawały statystyki, aż 80 proc. uczniów szkół narkotyzowało się eterem. Nauczyciele bili na alarm – używanie przez dzieci i młodzież eteru prowadzi do ich otępienia. Lekarze wołali – eteromania to zguba dla organizmu, prowadzi do degradacji umysłowej, zaburzeń neurologicznych, uszkodzenia wątroby. Księża z ambon przestrzegali – eteryzowanie się nie tylko niszczy ciało, ale i duszę, prowadząc do uzależnienia.

10 000 kroków dziennie? To mit!

Odkąd pamiętam, 10 000 kroków było złotym standardem chodzenia. To jest to, do czego powinniśmy dążyć każdego dnia, aby osiągnąć (rzekomo) optymalny poziom zdrowia. Stało się to domyślnym celem większości naszych monitorów kroków i (czasami nieosiągalną) linią mety naszych dni. I chociaż wszyscy wspólnie zdecydowaliśmy, że 10 000 to idealna dzienna liczba do osiągnięcia, to skąd się ona w ogóle wzięła? Kto zdecydował, że jest to liczba, do której powinniśmy dążyć? A co ważniejsze, czy jest to mit, czy naprawdę potrzebujemy 10 000 kroków dziennie, aby osiągnąć zdrowie i dobre samopoczucie?

Onkologia – organizacja, dostępność, terapie

Jak usprawnić profilaktykę raka piersi, opiekę nad chorymi i dostęp do innowacyjnych terapii? – zastanawiali się eksperci 4 września br. podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu.

Leki, patenty i przymusowe licencje

W nowych przepisach przygotowanych przez Komisję Europejską zaproponowano wydłużenie monopolu lekom, które odpowiedzą na najpilniejsze potrzeby zdrowotne. Ma to zachęcić firmy farmaceutyczne do ich produkcji. Jednocześnie Komisja proponuje wprowadzenie przymusowego udzielenia licencji innej firmie na produkcję chronionego leku, jeśli posiadacz patentu nie będzie w stanie dostarczyć go w odpowiedniej ilości w sytuacjach kryzysowych.

Czy szczoteczka soniczna jest dobra dla osób z aparatem ortodontycznym?

Szczoteczka soniczna to zaawansowane narzędzie do codziennej higieny jamy ustnej, które cieszy się rosnącą popularnością. Jest szczególnie ceniona za swoją skuteczność w usuwaniu płytki nazębnej oraz delikatne, ale efektywne działanie. Ale czy szczoteczka soniczna jest odpowiednia dla osób noszących aparat ortodontyczny? W tym artykule przyjrzymy się zaletom, które sprawiają, że szczoteczka soniczna jest doskonałym wyborem dla osób z aparatem ortodontycznym, oraz podpowiemy, jak prawidłowo jej używać.

Lecytyna sojowa – wszechstronne właściwości i zastosowanie w zdrowiu

Lecytyna sojowa to substancja o szerokim spektrum działania, która od lat znajduje zastosowanie zarówno w medycynie, jak i przemyśle spożywczym. Ten niezwykły związek należący do grupy fosfolipidów pełni kluczową rolę w funkcjonowaniu organizmu, będąc podstawowym budulcem błon komórkowych.

Czy NFZ może zbankrutować?

Formalnie absolutnie nie, publiczny płatnik zbankrutować nie może. Fundusz bez wątpienia znalazł się w poważnych kłopotach. Jest jednak jedna dobra wiadomość: nareszcie mówi się o tym otwarcie.

Leki przeciwpsychotyczne – ryzyko dla pacjentów z demencją

Obecne zastrzeżenia dotyczące leczenia behawioralnych i psychologicznych objawów demencji za pomocą leków przeciwpsychotycznych opierają się na dowodach zwiększonego ryzyka udaru mózgu i zgonu. Dowody dotyczące innych niekorzystnych skutków są mniej jednoznaczne lub bardziej ograniczone wśród osób z demencją. Pomimo obaw dotyczących bezpieczeństwa, leki przeciwpsychotyczne są nadal często przepisywane w celu leczenia behawioralnych i psychologicznych objawów demencji.

Aborcja: Czego jeszcze brakuje, by lekarze przestali się bać?

Lekarze nie powinni się bać, że za wykonanie aborcji może grozić im odpowiedzialność karna, a pacjentkom trzeba zapewnić realny dostęp do świadczeń. Wytyczne ministra zdrowia oraz Prokuratora Generalnego to krok w dobrym kierunku, ale nadal potrzebna jest przede wszystkim regulacja rangi ustawowej – głosi przyjęte na początku września stanowisko Naczelnej Rady Lekarskiej.

Aż 9,3 tys. medyków ze Wschodu ma pracę dzięki uproszczonemu trybowi

Już ponad 3 lata działają przepisy upraszczające uzyskiwanie PWZ, a 2 lata – ułatwiające jeszcze bardziej zdobywanie pracy medykom z Ukrainy. Dzięki nim zatrudnienie miało znaleźć ponad 9,3 tys. członków personelu służby zdrowia, głównie lekarzy. Ich praca ratuje szpitale powiatowe przed zamykaniem całych oddziałów. Ale od 1 lipca mają przestać obowiązywać duże ułatwienia dla medyków z Ukrainy.

Zdrowa tarczyca, czyli wszystko, co powinniśmy wiedzieć o goitrogenach

Z dr. n. med. Markiem Derkaczem, specjalistą chorób wewnętrznych, diabetologiem oraz endokrynologiem, wieloletnim pracownikiem Kliniki Endokrynologii, a wcześniej Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Lublinie rozmawia Antoni Król.



bot