PANOPTICUM

Kali zabrać krowy

Marek Wójtowicz

Trzęsienie ziemi, tj. rynku zdrowotnego w postaci ogłoszenia NFZ o konkursie ofert na usługi zdrowotne nadeszło w pierwszej dekadzie października. Teraz te niedopracowane, zawierające luki oraz niedomówienia formularze oraz instrukcje mamy w niewyobrażalnie krótkim czasie zamienić w ofertę świadczeń na cały rok 2004.

No, ale cóż to za trudność dla harcerza rozpisać średnio po 20 milionów złotych na kilkadziesiąt lub kilkaset tysięcy usług... w dwa tygodnie. Po prostu – pestka!

W konkursowych materiałach najbardziej interesujące wydają mi się wzory umów, jakie NFZ chciałby zawrzeć ze świadczeniodawcami.

Umowa, jak sama nazwa wskazuje, to umówienie się dwóch stron, w jaki sposób jedna strona drugiej będzie świadczyć jakąś przysługę lub przyjemność, z kolei ta druga strona umawia się z pierwszą, jaką korzyść z tego tytułu chciałaby mieć. Strony następnie uzgadniają kolejne paragrafy umowy, radzą się swoich radców prawnych, czytają raz po raz już uzgodnione wydawałoby się, zapisy, ponownie je poprawiają, telefonują do siebie, faksują, mailują, aż wreszcie treść umowy spodoba się obu stronom, i wtedy ją przypieczątkowują i podpisują.

Takiej szansy nie będą mieli jednak świadczeniodawcy. NFZ, wykorzystując pozycję monopolisty, narzuca od razu, już na wstępie konkursu ofert, treść umów zdecydowanie niekorzystną dla wykonującego usługę. Autorzy tych umów to niewątpliwie wyznawcy filozofii Kalego z "W pustyni i w puszczy". Jeśli ktoś Kalemu zabrać krowy (...) to jest zły uczynek. A dobry uczynek jest wtedy, jak Kali zabrać komu krowy.

I dlatego w umowach na rok 2004, jak ktoś chcieć zabrać NFZ-etowi pieniądze na uczciwe, tj. po kosztach wykonane usługi, to być zły uczynek, ale jak NFZ chcieć dać mniej niż wynoszą koszty wytworzenia usługi, to być dobry uczynek. Jak świadczeniodawca nie robić dobrze usługi, to NFZ karać, a jak NFZ coś źle robić, to świadczeniodawca się wypchać i nie podskakiwać.

NFZ to dobre Mzimu, jak mawiał Kali, które kupować mnóstwo dobre usługi zdrowotne, a jak nie mieć już pieniędzy, to też nie pękać, tylko kazać darmo robić złemu Mzimu usługi. Bo świadczeniodawca to złe Mzimu, które nie chcieć zrozumieć dobre Mzimu i tylko paskudnie kombinować, kombinować, jak tu zabrać dobremu Mzimu pieniądze. A przecież pieniędzy na zdrowie nie być dużo na koncie dobrego Mzimu, które musieć cały czas udawać, że być ich dużo, choć być ich za mało.

Tak w skrócie dadzą się streścić zapisy proponowanych przez NFZ umów na przyszły rok.

Ponadto uprzedzam pacjentów zakwalifikowanych do leczenia jednodniowego, żeby jednak zabierali ze sobą pidżamkę i szczoteczkę do zębów, ponieważ w myśl nowych zasad – świadczenie jednodniowe to usługa trwająca maksymalnie 72 godziny, a i to jeszcze nie jest jej koniec, bo w jej skład, czyli w cenę, wchodzi także porada kontrolna wykonana w ciągu 30 dni po wypisie. Teraz na pytanie: ile dób ma jeden dzień, będzie można śmiało odpowiedzieć, że wg NFZ... trzy.

Pamiętam, dawno temu był już taki lekarz, który, jak ustalił sąd pracy, pracował na kilku etatach i w sumie wyrabiał w ciągu doby 25 godzin świadczenia usług! Sędzina zaintrygowana tym osiągnięciem pytała: – Jak Pan to robi, doktorze, że w ciągu 24 godzin wypracowuje pan dwadzieścia pięć godzin? A doktor na to: – Ja, Wysoki Sądzie, po prostu codziennie wstaję godzinę wcześniej!

Przy obecnej definicji usługi jednodniowej każdy inteligentny świadczeniodawca zrobi więc wszystko, żeby pacjent leżał albo tylko jeden dzień, albo nie wypuści go wcześniej niż po dniach czterech, zamieniając tym prostym sposobem tańszą jednodniówkę w droższą, "prawdziwą" hospitalizację lub procedurę.

Zwracam przy tym uwagę, że włączenie porady kontrolnej wykonanej w ciągu 30 dni od zabiegu do ceny świadczenia jednodniowego, tj. 72-godzinnego, jest wyraźnym potwierdzeniem woli NFZ, aby lecznictwo specjalistyczne było integralną częścią szpitali. To akurat popieram i zachwalam, bo specjalista ambulatoryjny bez kontaktu z oddziałem przestałby być nim po kilku latach, a i pacjent będzie szczęśliwszy ujrzawszy w poradni swojego lekarza z oddziału: raz dlatego, że nie będzie musiał od nowa opisywać mu swoich terapeutycznych przygód szpitalnych, a dwa, że nie będzie musiał po raz drugi motywować doktora czymś tam na parapecie.

Inną rzeczą, która zainteresowała mnie w umowie o leczenie szpitalne, jest kategoryczne zastrzeżenie NFZ, że po wykonaniu kilku świadczeń zabiegowych z jednego dojścia operacyjnego – do zapłaty można wykazać tylko jedno świadczenie. Są takie uniwersalne, baaaardzo długie i wygodne cięcia chirurgiczne, dające pełny wgląd i dostęp do wielu narządów (np. cięcie przyprostne od mostka do spojenia łonowego), przez które można za jednym razem wyciąć i pęcherzyk żółciowy, i wyrostek, i zacerować przepuklinę. Zapisy umowy nie zachęcają jednak do tak wygodnego dla pacjenta załatwienia kilku spraw za jednym zabiegiem.

Z ekonomicznego punktu widzenia – lepsze będzie więc wycinanie poszczególnych narządów po kolei, co jakiś czas.

Choć przyznaję, szanowny NFZ-cie, że płacenie za każdy wycięty za jednym zamachem narząd też dla chorego nie byłoby bezpieczne.
Oj, nie byłoby!