freepik.com
Podwyższony poziom prolaktyny może wpływać na organizm w różnorodny sposób – jednym z objawów bywa przybieranie na wadze. Czy istnieje bezpośredni związek między hiperprolaktynemią a tyciem? Sprawdź, jakie mechanizmy mogą za to odpowiadać i kiedy warto wykonać badania.
Prolaktyna to hormon produkowany przez przysadkę mózgową, odgrywający istotną rolę w regulacji procesów hormonalnych w organizmie. Najbardziej znany jest z funkcji wspierania laktacji u kobiet karmiących, ale wpływa również na metabolizm, układ odpornościowy oraz regulację gospodarki wodno-elektrolitowej.
Podwyższony poziom prolaktyny (hiperprolaktynemia) może wystąpić z różnych przyczyn, takich jak stres, ciąża, stosowanie niektórych leków, zaburzenia hormonalne (np. niedoczynność tarczycy) czy obecność guza przysadki (prolactinoma).
Związek między wysoką prolaktyną a tyciem jest złożony i wynika z kilku nakładających się na siebie mechanizmów. Przede wszystkim wysoka prolaktyna może wpływać na metabolizm, spowalniając go i prowadząc do insulinooporności, co utrudnia efektywne spalanie tkanki tłuszczowej. Zmiany te mogą skutkować zwiększoną tendencją do odkładania się tłuszczu w organizmie.
Kolejnym czynnikiem jest wpływ prolaktyny na ośrodek głodu w podwzgórzu, co może prowadzić do wzmożonego łaknienia i zwiększonego spożycia kalorii. Osoby z hiperprolaktynemią często odczuwają silniejszy apetyt, co sprzyja przybieraniu na wadze.
Dodatkowo nadmiar prolaktyny może sprzyjać gromadzeniu się tkanki tłuszczowej, szczególnie w okolicy brzucha, co jest charakterystycznym objawem zaburzeń hormonalnych. Zmiany te często idą w parze z retencją wody w organizmie. Zatrzymanie płynów powoduje dodatkowy wzrost masy ciała, co może maskować rzeczywisty przyrost tkanki tłuszczowej i utrudniać ocenę stanu zdrowia pacjenta.
Wszystkie te mechanizmy mogą się wzajemnie wzmacniać, prowadząc do trudności w utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Wymagane jest więc indywidualne podejście diagnostyczne i terapeutyczne.
Aby ocenić poziom prolaktyny, wystarczy proste badanie krwi. Najlepiej wykonać je rano, na czczo, ponieważ poziom hormonu często się waha w ciągu dnia. Jeśli wyniki wskazują na hiperprolaktynemię, lekarz może zlecić dodatkowe badania, takie jak rezonans magnetyczny przysadki mózgowej, aby wykluczyć obecność guza.
Leczenie zależy od przyczyny wysokiego poziomu prolaktyny. Może obejmować:
Jeśli zmagasz się z nagłym przyrostem masy ciała, problemami hormonalnymi, nieregularnymi miesiączkami, spadkiem libido lub mlekotokiem, warto skonsultować się z lekarzem i wykonać badanie poziomu prolaktyny. Wczesna diagnostyka pomoże zidentyfikować przyczynę problemu i wdrożyć odpowiednie leczenie.