Służba Zdrowia - strona główna
SZ nr 1–8/2020
z 23 stycznia 2020 r.

Stuknij na okładkę, aby przejść do spisu treści tego wydania


>>> Wyszukiwarka leków refundowanych


Ach, co to były za urodziny!

Ukazująca się nieprzerwanie od 1949 r. „Służba Zdrowia” obchodziła swoje 70-lecie. – Za dziennikarstwo oparte na faktach i troskę o dobre funkcjonowanie systemu opieki zdrowotnej – dziękował redakcji minister Łukasz Szumowski podczas obchodów jubileuszu 25 listopada br. w Teatrze Kamienica w Warszawie.



70 lat temu ukazał się pierwszy numer „Służby Zdrowia”. – We wstępie do pierwszego numeru redakcja deklarowała, że gazeta będzie wskazywać osiągnięcia, piętnować niedbalstwo, opieszałość i bezduszność w pracy tych, którym powierzamy nasze zdrowie, że nawiąże ścisłą łączność z czytelnikami, bo to gwarantuje sukces i trwałość tytułu. Dzisiaj z satysfakcją możemy powiedzieć, że to się udało – mówi Renata Furman, redaktor naczelna „Służby Zdrowia”.


Siedem dekad historii
polskiej służby zdrowia


Historię siedemdziesięciu lat opieki zdrowotnej w Polsce przypomniał zgromadzonym przygotowany specjalnie na tę okazję film. Profesorowie medycyny, byli ministrowie zdrowia i zasłużeni dla organizacji sytemu opieki zdrowotnej opowiadali w nim o kolejnych powojennych dekadach.
O latach 1950–1960 mówił prof. Andrzej Wojtczak. Podkreślił, że był to czas rozwoju bazy szkoleniowej kadry medycznej, bo po wojnie w Polsce było zaledwie 7 tysięcy lekarzy. Dlatego już w 1948 r. zaczęły pracę akademie medyczne.

Prof. Andrzej Kułakowski przypomniał, że to w latach 60. zaczął się rozwój polskiej onkologii. – W Warszawie, Krakowie i Gliwicach działał Instytut Onkologii, a prof. Tadeusz Koszarowski organizował Centralny Rejestr Nowotworów. Powstała też nowa specjalność chirurgia onkologiczna – wspominał. W tym okresie nastąpił też rozkwit anestezjologii, a pod koniec lat 60. zaczęto stosować chemioterapię nowotworów i leczenie skojarzone różnymi metodami.

O latach 70. opowiadał prof. Wiesław W. Jędrzejczak.To był czas rewolucji technologicznych, bo pojawiły się nowoczesne metody obrazowania oraz nowoczesna diagnostyka laboratoryjna z użyciem autoanalizatorów. W użycie weszły sztuczne nerki i nowoczesna dializoterapia. Nastąpił rozwój farmakoterapii – wymieniał.

Dekadę 1980–1990 przypomniała Anna Gręziak.To był czas największych przemian w Polsce i w ochronie zdrowie – strajk i porozumienie w Gdańsku, w wyniku którego wszyscy pracownicy służby zdrowia mieli dostać podwyżki – opowiadała. Wspomniała również, że w negocjacjach pracowników służby zdrowia z rządem uczestniczyła późniejsza redaktor naczelna „Służby Zdrowia” – Aleksandra Gielewska. Wtedy właśnie zawiązała się sekcja zdrowia NSZZ „Solidarność”.

O latach 90. opowiedział Andrzej Jacyna. Był to czas reaktywacji izb lekarskich i wieloletniego boju o ubezpieczenia zdrowotne. – Najważniejszym wydarzeniem było wprowadzenie kas chorych i przejście z sytemu budżetowego na mieszany, czyli budżetowo-ubezpieczeniowy, który działa do tej pory. I dzięki temu nakłady na ochronę zdrowia rosły szybciej niż na inne działy budżetówki – podkreślił. Dodał, że już wtedy podczas głodówki w warszawskiej Izbie Pielęgniarek i Położnych na sztandarach pojawiło się hasło: 6% PKB na ochronę zdrowia.

O pierwszej dekadzie XXI wieku mówił Marek Balicki. Przypomniał powstanie Narodowego Funduszu Zdrowia. – To również czas wielkiego kryzysu w szpitalach, bo pierwsza składka zdrowotna okazała się zbyt niska. Pamiętam tytuł okładki „Służby Zdrowia”, kiedy w 2005 r.
została uchwalona ustawa o restrukturyzacji i pomocy publicznej – „Kapnęło 2,2 mld zł”
– powiedział. Wspomniał też weto prezydenta Lecha Kaczyńskiego z 2008 r. przeciwko „uspółkowieniu” SPZOZ-ów. – Z dzisiejszej perspektywy trzeba podkreślić , że było to trafne – dodał.
Ostanie 10 lat przypomniał prof. Jarosław Pinkas.

Dotarło do nas , że bez działań edukacyjno-profilaktycznych sukcesu zdrowotnego nie osiągniemy – podkreślił. Dodał, że ważną zmianą było dostrzeżenie roli pacjentów w systemie ochrony zdrowia. – Stali się partnerami, których głos liczy się w podejmowaniu wszystkich ważnych decyzji – powiedział.

Film jest dostępny na stronie internetowej czasopisma.


Dziennikarstwo oparte na faktach


W swoich życzeniach minister zdrowia Łukasz Szumowski przypomniał zaangażowanie redakcji w przemiany wolnościowe w Polce. – Chciałbym podziękować zespołowi redakcyjnemu za dziennikarstwo oparte na faktach. Wiemy, jak wiele pół- i cwierćprawd krąży, szczególnie w mediach społecznościowych i jak łatwo zmanipulować pacjentów. Dlatego tym bardziej jest to cenne – powiedział.

Do życzeń na scenie przyłączyli się: Jarosław Pinkas, Główny Inspektor Sanitarny, przedstawiciele Marszałka Województwa Mazowieckiego, Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, Izby Gospodarczej Farmacja Polska, Naczelnej Rady Aptekarskiej, Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych oraz organizacji pacjenckich.

Redaktor naczelna Renata Furman w trakcie wywiadu z wiceministrem zdrowia Maciejem Miłkowskim pytała o dylematy związane z podejmowaniem decyzji refundacyjnych. Miłkowski podkreślił, że nie wolno mu skupiać się na problemach jednego pacjenta, ponieważ oczekuje się od niego decyzji dotyczących wszystkich ubezpieczonych, cierpiących zarówno na choroby rzadkie, jaki i populacyjne.

Chris Henderson z firmy Biogen opowiadał o pracach nad nowymi lekami i zmianami w podejściu do szukania nowych terapii.

– Nie chcemy być firmą, która koncentruje się tylko na dostarczaniu leków. Zamierzamy być jednym z aktywnych uczestników procesu leczenia – podkreślił.

Kolejnym punktem programu obchodów jubileuszu była debata „Dokąd zmierzamy i dokąd zamierzamy dotrzeć”. Jarosław Pinkas mówił o konieczności przekonania Polaków, że powinni brać odpowiedzialność za swoje zdrowie. – W społeczeństwie zakorzeniła się idea, że za nasze zdrowie odpowiada państwo. Rolą mądrych organizacji pacjenckich jest propagowanie idei, że za swoje zdrowie odpowiadamy sami – apelował. Dodał, że drogie procedury będą dostępne, jeśli nie będziemy musieli wydawać środków na leczenie chorób, na które pracujemy sami.

Radosław Sierpiński, zastępca szefa Agencji Badań Medycznych poinformował, że ABM jest operatorem pieniędzy NFZ na badania niekomercyjne. Dzięki nim np. wiele procedur z zakresu hematoonkologii dziecięcej, które lekarze stosowali dotychczas niemalże na granicy prawa, stanie się dostępnych. ABM chciałaby szkolić w zakresie wykorzystywania środków finansowania innowacji, szczególnie w biotechnologii oraz doprowadzić do tego, aby powstałe dzięki temu technologie nie wyjeżdżały za granicę i były dostępne dla polskich pacjentów.




Najpopularniejsze artykuły

Rzeczpospolita bezzębna

Polski trzylatek statystycznie ma aż trzy zepsute zęby. Sześciolatki mają próchnicę częściej niż ich rówieśnicy w Ugandzie i Wietnamie. Na fotelu dentystycznym ani razu w swoim życiu nie usiadł co dziesiąty siedmiolatek. Statystyki dotyczące starszych napawają grozą: 92 proc. nastolatków i 99 proc. dorosłych ma próchnicę. Przeciętny Polak idzie do dentysty wtedy, gdy nie jest w stanie wytrzymać bólu i jest mu już wszystko jedno, gdzie trafi.

Ciemna strona eteru

Zabrania się sprzedaży eteru etylowego i jego mieszanin – stwierdzał artykuł 3 uchwalonej przez sejm ustawy z dnia 22 czerwca 1923 r. w przedmiocie substancji i przetworów odurzających. Nie bez kozery, gdyż, jak podawały statystyki, aż 80 proc. uczniów szkół narkotyzowało się eterem. Nauczyciele bili na alarm – używanie przez dzieci i młodzież eteru prowadzi do ich otępienia. Lekarze wołali – eteromania to zguba dla organizmu, prowadzi do degradacji umysłowej, zaburzeń neurologicznych, uszkodzenia wątroby. Księża z ambon przestrzegali – eteryzowanie się nie tylko niszczy ciało, ale i duszę, prowadząc do uzależnienia.

Leki, patenty i przymusowe licencje

W nowych przepisach przygotowanych przez Komisję Europejską zaproponowano wydłużenie monopolu lekom, które odpowiedzą na najpilniejsze potrzeby zdrowotne. Ma to zachęcić firmy farmaceutyczne do ich produkcji. Jednocześnie Komisja proponuje wprowadzenie przymusowego udzielenia licencji innej firmie na produkcję chronionego leku, jeśli posiadacz patentu nie będzie w stanie dostarczyć go w odpowiedniej ilości w sytuacjach kryzysowych.

Osteotomia okołopanewkowa sposobem Ganza zamiast endoprotezy

Dysplazja biodra to najczęstsza wada wrodzona narządu ruchu. W Polsce na sto urodzonych dzieci ma ją czworo. W Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym pod kierownictwem dr. Jarosława Felusia przeprowadzane są operacje, które likwidują ból i kupują pacjentom z tą wadą czas, odsuwając konieczność wymiany stawu biodrowego na endoprotezę.

Astronomiczne rachunki za leczenie w USA

Co roku w USA ponad pół miliona rodzin ogłasza bankructwo z powodu horrendalnie wysokich rachunków za leczenie. Bo np. samo dostarczenie chorego do szpitala może kosztować nawet pół miliona dolarów! Prezentujemy absurdalnie wysokie rachunki, jakie dostają Amerykanie. I to mimo ustawy, która rok temu miała zlikwidować zjawisko szokująco wysokich faktur.

ZUS zwraca koszty podróży

Osoby wezwane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych do osobistego stawiennictwa na badanie przez lekarza orzecznika, komisję lekarską, konsultanta ZUS często mają do przebycia wiele kilometrów. Przysługuje im jednak prawo do zwrotu kosztów przejazdu. ZUS zwraca osobie wezwanej na badanie do lekarza orzecznika oraz na komisję lekarską koszty przejazdu z miejsca zamieszkania do miejsca wskazanego w wezwaniu i z powrotem. Podstawę prawną stanowi tu Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 31 grudnia 2004 r. (...)

Czy Trump ma problemy psychiczne?

Chorobę psychiczną prezydenta USA od prawie roku sugerują psychiatrzy i specjaliści od zdrowia psychicznego w Ameryce. Wnioskują o komisję, która pozwoli zbadać, czy prezydent może pełnić swoją funkcję.

Ukraińcy zwyciężają też w… szpitalach

Placówki zdrowia w Ukrainie przez 10 miesięcy wojny były atakowane ponad 700 razy. Wiele z nich zniszczono doszczętnie. Mimo to oraz faktu, że codziennie przybywają setki nowych rannych, poza linią frontu służba zdrowia daje sobie radę zaskakująco dobrze.

Endometrioza – wędrująca kobiecość

Podstępna, przewlekła i nieuleczalna. Taka jest endometrioza. Ta tajemnicza choroba ginekologiczna, badana od przeszło stu lat, nadal pozostaje dla lekarzy niewyjaśniona. Pomimo że występuje u kobiet coraz częściej, wciąż trudno określić mechanizm jej powstawania i rozwoju, a jej następstwa są poważne, prowadzą nawet do bezpłodności.

Diagności idą do TK

Zdalna autoryzacja serologicznych badań laboratoryjnych zagraża bezpieczeństwu pacjentów, dlatego wciąż zabiegamy w resorcie zdrowia o uchylenie tego zapisu. Zamierzamy w tej sprawie złożyć też skargę do Trybunału Konstytucyjnego – zapowiada Krajowa Izba Diagnostów Laboratoryjnych.

Mielofibroza choroba o wielu twarzach

Zwykle chorują na nią osoby powyżej 65. roku życia, ale występuje też u trzydziestolatków. Średni czas przeżycia wynosi 5–10 lat, choć niektórzy żyją nawet dwadzieścia. Ale w agresywnej postaci choroby zaledwie 2–3 lata od postawienia rozpoznania.

CRISPR-Cas9: Jeden „lek” na 7000 chorób?

Rewolucja wybuchła 28 czerwca 2016 roku. Sześcioro naukowców opisało w swoim artykule mechanizm nazwany przez jednego z nich CRISPR-Cas9, pozwalający na modyfikowanie genomów dowolnych organizmów. Brzmi to jak science fiction, ale jest czystą science.

Kobiety w chirurgii. Równe szanse na rozwój zawodowy?

Kiedy w 1877 roku Anna Tomaszewicz, absolwentka wydziału medycyny Uniwersytetu w Zurychu wróciła do ojczyzny z dyplomem lekarza w ręku, nie spodziewała się wrogiego przyjęcia przez środowisko medyczne. Ale stało się inaczej. Uznany za wybitnego chirurga i honorowany do dzisiaj, prof. Ludwik Rydygier miał powiedzieć: „Precz z Polski z dziwolągiem kobiety-lekarza!”. W podobny ton uderzyła Gabriela Zapolska, uważana za jedną z pierwszych polskich feministek, która bez ogródek powiedziała: „Nie chcę kobiet lekarzy, prawników, weterynarzy! Nie kraj trupów! Nie zatracaj swej godności niewieściej!".

Rak jajnika – nowe przeciwciało monoklonalne

Wodobrzusze jest w raku jajnika niezależnym złym czynnikiem prognostycznym. Podczas gdy odsetek 5-letnich przeżyć w III i IV stopniu zaawansowania raka jajnika bez wodobrzusza wynosi 45 proc., przy wodobrzuszu obniża się do zaledwie 5 proc. Wiąże się to z faktem, że obecność ascitesu wiąże się zwykle z opornością na leczenie chemioterapią. Obiecujacą opcją terapeutyczną jest stosowanie revomabu (catumaxomab) – przeciwciała trójfunkcyjnego podawanego dootrzewnowo u pacjentów z nowotworami EpCAM-pozytywnymi, kiedy standardowa terapia nie jest już możliwa. (...)

Udar mózgu u dzieci i młodzieży

Większość z nas, niestety także część lekarzy, jest przekonana, że udar mózgu to choroba, która dotyka tylko ludzi starszych. Prawda jest inna. Udar mózgu może wystąpić także u dzieci i młodzieży. Co więcej, może do niego dojść nawet w okresie życia płodowego.

Zmiany skórne po kontakcie z roślinami

W Europie Północnej najczęstszą przyczyną występowania zmian skórnych spowodowanych kontaktem z roślinami jest Primula obconica. Do innych roślin wywołujących odczyny skórne, a występujących na całym świecie, należy rodzina sumaka jadowitego (gatunek Rhus) oraz przedstawiciele rodziny Compositae, w tym głównie chryzantemy, narcyzy i tulipany (...)




bot