Służba Zdrowia - strona główna
SZ nr 42–50/2013
z 13 czerwca 2013 r.

Stuknij na okładkę, aby przejść do spisu treści tego wydania


>>> Wyszukiwarka leków refundowanych


Postęp w leczeniu HER2-dodatniego raka piersi

Tomasz Kobosz

Rak piersi to najczęstszy nowotwór wśród kobiet na świecie. Każdego roku rozpoznaje się ok. 1,4 mln nowych przypadków, a ponad 450 kobiet umiera z powodu tej choroby.



Szczególną grupę stanowią chore na HER2-dodatniego raka piersi. W tym typie nowotworu na powierzchni komórek nowotworowych występują zwiększone ilości receptorów dla ludzkiego naskórkowego czynnika wzrostu typu 2 (Human Epidermal Growth Factor Receptor 2 – HER2). Zjawisko to zwane jest nadekspresją HER2 i dotyczy ok. 20 proc. chorych na raka piersi.

HER2-dodatni rak piersi jest szczególnie agresywną postacią tego nowotworu. Jednak dzięki rozwojowi medycyny personalizowanej rokowania w tej grupie chorych znacznie się poprawiły dzięki zastosowaniu przeciwciał monoklonalnych, których działanie jest ukierunkowane na HER2.

Pierwszym takim przeciwciałem jest trastuzumab. Lek do tego stopnia wydłużył czas całkowitego przeżycia pacjentek z HER2-dodatnim rakiem piersi, że jest obecnie porównywalny z czasem całkowitego przeżycia przy raku piersi bez nadekspresji recepora HER2.

Europejska Agencja Leków (EMA) zarejestrowała niedawno nowe przeciwciało monoklonalne – pertuzumab (PERJETA) – do stosowania w skojarzeniu z lekiem Herceptin (trastuzumab) i docetakselem dla chorych na zaawansowanego HER2- -dodatniego raka piersi. Pertuzumab uzupełnia działanie trastuzumabu, ponieważ przeciwciała te łączą się z różnymi częściami receptora HER2.

Zgodnie z decyzją EMA pertuzumab może być dołączany do obecnie stosowanej terapii standardowej (trastuzumab + docetaksel) w leczeniu dorosłych chorych na HER2-dodatniego raka piersi w stadium uogólnionym (mBC) lub z miejscowym nawrotem i nieoperacyjnym rakiem piersi, którzy nie byli wcześniej poddani chemioterapii ani leczeniu anty-HER2 z powodu choroby uogólnionej.

Podstawą rejestracji pertuzumabu przez EMA są wyniki badania fazy III CLEOPATRA (CLinical Evaluation Of Pertuzumab And TRAstuzumab), które wykazało znamienne wydłużenie mediany czasu przeżycia bez progresji choroby (PFS) o 6,1 miesiąca oraz 34-proc. redukcję ryzyka względnego zgonu wśród chorych leczonych pertuzumabem, trastuzumabem i chemioterapią, w porównaniu do pacjentek leczonych standardowo.

Mechanizm działania pertuzumabu polega na hamowaniu dimeryzacji, czyli procesu łączenia się receptora HER2 w pary z innymi receptorami rodziny HER (EGFR/HER1, HER3 i HER4) na powierzchni komórki.

Uważa się, że proces ten odgrywa dużą rolę w rozwoju i przeżyciu komórki nowotworowej. Wiązanie się pertuzumabu z HER2 może również ułatwiać układowi immunologicznemu niszczenie komórek nowotworowych.

Międzynarodowe, randomizowane badanie fazy III CLEOPATRA przeprowadzono metodą podwójnie ślepej próby z placebo w grupie kontrolnej. W badaniu tym oceniano skuteczność i bezpieczeństwo leczenia z zastosowaniem pertuzumabu w połączeniu z trastuzumabem i chemioterapią, w porównaniu do schematu zawierającego tylko trastuzumab, chemioterapię i placebo. W badaniu wzięło udział 808 pacjentek, które nie były wcześniej poddane leczeniu z powodu HER2-dodatniego raka piersi w stadium uogólnionym, lub u których nastąpił nawrót choroby po wcześniejszej terapii adjuwantowej (po operacji) lub neoadjuwantowej (przed operacją).

Badanie CLEOPATRA osiągnęło cel pierwszorzędowy, którym było wydłużenie czasu wolnego od progresji choroby (PFS) oraz cel drugorzędowy – wydłużenie czasu przeżycia całkowitego (OS). Autorzy badania wykazali statystycznie znamienną, 38-proc. redukcję ryzyka progresji choroby lub zgonu (przeżycie wolne od progresji, PFS; HR=0,62, p=<0,0001) u pacjentek otrzymujących wszystkie 3 leki, w porównaniu do leczonych standardowo.

Badanie wykazało również wydłużenie mediany czasu przeżycia wolnego od progresji choroby o 6,1 miesiąca – czas ten wyniósł 12,4 miesiąca w grupie kontrolnej i 18,5 miesiąca w grupie otrzymującej pertuzumab.

Profil tolerancji obu schematów leczenia w badaniu CLEOPATRA był podobny, a do najczęstszych zdarzeń niepożądanych obserwowanych u chorych leczonych pertuzumabem, trastuzumabem i docetakselem należały: biegunka, utrata włosów, niski poziom leukocytów, gorączka, dolegliwości żołądkowe, zmęczenie, wysypka oraz neuropatia obwodowa.




Najpopularniejsze artykuły

Münchhausen z przeniesieniem

– Pozornie opiekuńcza i kochająca matka opowiada lekarzowi wymyślone objawy choroby swojego dziecka lub fabrykuje nieprawidłowe wyniki jego badań, czasem podaje mu truciznę, głodzi, wywołuje infekcje, a nawet dusi do utraty przytomności. Dla pediatry zespół Münchhausena z przeniesieniem to wyjątkowo trudne wyzwanie – mówi psychiatra prof. Piotr Gałecki, kierownik Kliniki Psychiatrii Dorosłych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

Ciemna strona eteru

Zabrania się sprzedaży eteru etylowego i jego mieszanin – stwierdzał artykuł 3 uchwalonej przez sejm ustawy z dnia 22 czerwca 1923 r. w przedmiocie substancji i przetworów odurzających. Nie bez kozery, gdyż, jak podawały statystyki, aż 80 proc. uczniów szkół narkotyzowało się eterem. Nauczyciele bili na alarm – używanie przez dzieci i młodzież eteru prowadzi do ich otępienia. Lekarze wołali – eteromania to zguba dla organizmu, prowadzi do degradacji umysłowej, zaburzeń neurologicznych, uszkodzenia wątroby. Księża z ambon przestrzegali – eteryzowanie się nie tylko niszczy ciało, ale i duszę, prowadząc do uzależnienia.

Astronomiczne rachunki za leczenie w USA

Co roku w USA ponad pół miliona rodzin ogłasza bankructwo z powodu horrendalnie wysokich rachunków za leczenie. Bo np. samo dostarczenie chorego do szpitala może kosztować nawet pół miliona dolarów! Prezentujemy absurdalnie wysokie rachunki, jakie dostają Amerykanie. I to mimo ustawy, która rok temu miała zlikwidować zjawisko szokująco wysokich faktur.

ZUS zwraca koszty podróży

Osoby wezwane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych do osobistego stawiennictwa na badanie przez lekarza orzecznika, komisję lekarską, konsultanta ZUS często mają do przebycia wiele kilometrów. Przysługuje im jednak prawo do zwrotu kosztów przejazdu. ZUS zwraca osobie wezwanej na badanie do lekarza orzecznika oraz na komisję lekarską koszty przejazdu z miejsca zamieszkania do miejsca wskazanego w wezwaniu i z powrotem. Podstawę prawną stanowi tu Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 31 grudnia 2004 r. (...)

Neonatologia – specjalizacja holistyczna

O specyfice specjalizacji, którą jest neonatologia, z dr n. med. Beatą Pawlus, lekarz kierującą Oddziałem Neonatologii w Szpitalu Specjalistycznym im. Świętej Rodziny w Warszawie oraz konsultant województwa mazowieckiego w dziedzinie neonatologii rozmawia red. Renata Furman.

EBN, czyli pielęgniarstwo oparte na faktach

Rozmowa z dr n. o zdrowiu Dorotą Kilańską, kierowniczką Zakładu Pielęgniarstwa Społecznego i Zarządzania w Pielęgniarstwie w UM w Łodzi, dyrektorką Europejskiej Fundacji Badań Naukowych w Pielęgniarstwie (ENRF), ekspertką Komisji Europejskiej, Ministerstwa Zdrowia i WHO.

Leczenie wspomagające w przewlekłym zapaleniu prostaty

Terapia przewlekłego zapalenia stercza zarówno postaci bakteryjnej, jak i niebakteryjnej to duże wyzwanie. Wynika to między innymi ze słabej penetracji antybiotyków do gruczołu krokowego, ale także z faktu utrzymywania się objawów, mimo skutecznego leczenia przeciwbakteryjnego.

Mielofibroza choroba o wielu twarzach

Zwykle chorują na nią osoby powyżej 65. roku życia, ale występuje też u trzydziestolatków. Średni czas przeżycia wynosi 5–10 lat, choć niektórzy żyją nawet dwadzieścia. Ale w agresywnej postaci choroby zaledwie 2–3 lata od postawienia rozpoznania.

Rzeczpospolita bezzębna

Polski trzylatek statystycznie ma aż trzy zepsute zęby. Sześciolatki mają próchnicę częściej niż ich rówieśnicy w Ugandzie i Wietnamie. Na fotelu dentystycznym ani razu w swoim życiu nie usiadł co dziesiąty siedmiolatek. Statystyki dotyczące starszych napawają grozą: 92 proc. nastolatków i 99 proc. dorosłych ma próchnicę. Przeciętny Polak idzie do dentysty wtedy, gdy nie jest w stanie wytrzymać bólu i jest mu już wszystko jedno, gdzie trafi.

Czy Unia zakaże sprzedaży ziół?

Z końcem 2023 roku w całej Unii Europejskiej wejdzie w życie rozporządzenie ograniczające sprzedaż niektórych produktów ziołowych, w których stężenie alkaloidów pirolizydynowych przekroczy ustalone poziomy. Wszystko za sprawą rozporządzenia Komisji Europejskiej 2020/2040 z dnia 11 grudnia 2020 roku zmieniającego rozporządzenie nr 1881/2006 w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów alkaloidów pirolizydynowych w niektórych środkach spożywczych.

Leki, patenty i przymusowe licencje

W nowych przepisach przygotowanych przez Komisję Europejską zaproponowano wydłużenie monopolu lekom, które odpowiedzą na najpilniejsze potrzeby zdrowotne. Ma to zachęcić firmy farmaceutyczne do ich produkcji. Jednocześnie Komisja proponuje wprowadzenie przymusowego udzielenia licencji innej firmie na produkcję chronionego leku, jeśli posiadacz patentu nie będzie w stanie dostarczyć go w odpowiedniej ilości w sytuacjach kryzysowych.

Wciąż nie rozumiemy raka trzustki

 – W przypadku raka trzustki cele terapeutyczne są inne niż w raku piersi, jelita grubego czy czerniaku. Postęp w zakresie leczenia systemowego tego nowotworu jest nieznośnie powolny, dlatego sukcesem są terapie, które dodatkowo wydłużają mediany przeżycia nawet o klika miesięcy – mówi dr Leszek Kraj z Kliniki Onkologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. 

Ubezpieczenia zdrowotne w USA

W odróżnieniu od wielu krajów, Stany Zjednoczone nie zapewniły swoim obywatelom jednolitego systemu ubezpieczeń zdrowotnych. Bezpieczeństwo zdrowotne mieszkańca USA zależy od posiadanego przez niego ubezpieczenia. Poziom medycyny w USA jest bardzo wysoki – szpitale są doskonale wyposażone, amerykańscy lekarze dokonują licznych odkryć, naukowcy zdobywają nagrody Nobla. Jakość ta jednak kosztuje, i to bardzo dużo. Wizyta u lekarza pociąga za sobą wydatek od 40 do 200 $, jeden dzień pobytu w szpitalu – 400 do 1500 $. Poważna choroba może więc zrujnować Amerykanina finansowo, a jedna skomplikowana operacja pochłonąć jego życiowe oszczędności. Dlatego posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego jest tak bardzo ważne. (...)

Miłość w białym fartuchu

Na nocnych dyżurach, w gabinecie USG, magazynie albo w windzie. Najczęściej
między lekarzem a pielęgniarką. Romanse są trwałym elementem szpitalnej rzeczywistości. Dlaczego? Praca w szpitalu jest ciężka – fizycznie i psychicznie. Zwłaszcza na chirurgii. W sytuacjach zagrożenia życia działa się tam szybko, na pełnej adrenalinie, często w nocy albo po nocy nieprzespanej. W takiej atmosferze, pracując ramię w ramię, pielęgniarki zbliżają się do chirurgów. Stają się sobie bliżsi. Muszą sobie wzajemnie ufać i polegać na sobie. Z czasem wiedzą o sobie wszystko. Są partnerami w działaniu. I dlatego często stają się partnerami w łóżku, czasami także w życiu. Gdzie uprawiają seks? Wszędzie, gdzie tylko jest okazja. W dyżurce, w gabinecie USG, w pokoju socjalnym, w łazience, a czasem w pustej sali chorych. Kochankowie dobierają się na dyżury, zazwyczaj nocne, często zamieniają się z kolegami/koleżankami, by być razem. (...)

Ryczałt nie wyklucza zapłaty za nadwykonania

Jest Pani pełnomocnikiem szpitala, który zdecydował się dochodzić od NFZ zapłaty za świadczenia medyczne, których kosztów nie pokrył przyznany wcześniej placówce ryczałt sieciowy. To chyba pierwszy taki pozew w Polsce?

Pierwsze dziecko z Polski uzbierało 9 milionów na terapię genową SMA

Alex Jutrzenka w Wigilię otrzymał od darczyńców prezent – jego zbiórka na portalu crowfundingowym osiągnęła 100 proc. Chłopiec jako pierwszy pacjent z Polski wyjedzie do USA, do Children’s Hospital of Philadelphia, po terapię genową, która ma zahamować postęp choroby.




bot